✠Khởi đầu Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an. Ga 1,1-18
1Lúc khởi đầu đã có Ngôi Lời.
Ngôi Lời vẫn hướng về Thiên Chúa,
và Ngôi Lời là Thiên Chúa.
2Lúc khởi đầu, Người vẫn hướng về Thiên Chúa.
3Nhờ Ngôi Lời, vạn vật được tạo thành,
và không có Người,
thì chẳng có gì được tạo thành.
Điều đã được tạo thành 4 ở nơi Người là sự sống,
và sự sống là ánh sáng cho nhân loại.
5Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối,
và bóng tối đã không diệt được ánh sáng.
6Có một người được Thiên Chúa sai đến,
tên là Gio-an.
7Ông đến để làm chứng, và làm chứng về ánh sáng,
để mọi người nhờ ông mà tin.
8Ông không phải là ánh sáng,
nhưng ông đến để làm chứng về ánh sáng.
9Ngôi Lời là ánh sáng thật,
ánh sáng đến thế gian
và chiếu soi mọi người.
10Người ở giữa thế gian,
và thế gian đã nhờ Người mà có,
nhưng lại không nhận biết Người.
11Người đã đến nhà mình,
nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận.
12Còn những ai đón nhận, tức là những ai tin vào danh Người,
thì Người cho họ quyền trở nên con Thiên Chúa.
13Họ được sinh ra, không phải do khí huyết,
cũng chẳng do ước muốn của nhục thể,
hoặc do ước muốn của người đàn ông,
nhưng do bởi Thiên Chúa.
14Ngôi Lời đã trở nên người phàm
và cư ngụ giữa chúng ta.
Chúng tôi đã được nhìn thấy vinh quang của Người,
vinh quang mà Chúa Cha ban cho Người,
là Con Một đầy tràn ân sủng và sự thật.
15Ông Gio-an làm chứng về Người, ông tuyên bố :
“Đây là Đấng mà tôi đã nói :
Người đến sau tôi,
nhưng trổi hơn tôi, vì có trước tôi.”
16Từ nguồn sung mãn của Người,
tất cả chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác.
17Quả thế, Lề Luật đã được Thiên Chúa ban qua ông Mô-sê,
còn ân sủng và sự thật, thì nhờ Đức Giê-su Ki-tô mà có.
18Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả ;
nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa
và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha,
chính Người đã tỏ cho chúng ta biết.
Suy niệm: koncauhe.net
Trong bối cảnh mùa Giáng Sinh, chúng ta cùng nhau suy niệm về một mầu nhiệm sâu sắc trong đức tin Kitô giáo: Mầu nhiệm Ngôi Lời đã trở thành người phàm. “Thiên Chúa chưa bao giờ có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha, chính Người đã tỏ cho chúng ta biết” (Ga 1,18). Điều này là cốt lõi của đức tin Kitô giáo: Chúa Giêsu Kitô là sự tỏ hiện đầy đủ của Thiên Chúa cho nhân loại. Tuy nhiên, sự tỏ hiện của Thiên Chúa không chỉ là một sự kiện mang tính thần học thuần túy mà còn gắn liền với cuộc sống của con người, với những nền văn hóa khác nhau, mà đặc biệt là đối với các tộc người bản địa như Kòn Cau.
Mỗi tộc người đều có một cách nhìn nhận và cảm nhận về sự hiện diện của sức mạnh siêu nhiên hay các Thần linh. Đối với Kòn Cau, như đối với nhiều tộc người tộc người khác, họ tin rằng vũ trụ và đời sống của con người luôn gắn bó mật thiết với các thế lực vô hình. Thiên nhiên, đất trời, các Thần linh, các tổ tiên và những truyền thuyết dân gian, tất cả đều tạo thành một mạng lưới kết nối chặt chẽ, trong đó các Thần linh có thể tỏ mình qua những biểu hiện trong thiên nhiên, qua những nghi lễ, và qua sự hiện diện của các vị lãnh đạo tinh thần, mà cộng đồng gọi là “Yàng.”
Với Kòn Cau xưa, trong những đêm trăng sáng, người xưa tin rằng đó là lúc mà các Thần linh xuống thăm dân làng, truyền đạt những thông điệp về sự sống và cái chết, về những quyết định quan trọng trong cộng đồng. Những buổi lễ hiến tế, những điệu múa, những tiếng cồng chiêng vang lên, đều thể hiện sự tôn kính và cầu xin sự che chở của Thần linh. Những nghi lễ này không chỉ là một phần trong tín ngưỡng mà còn là cách người dân Kòn Cau cảm nhận sự hiện diện của Thiên Chúa trong đời sống hàng ngày.
Trong bối cảnh đó, mầu nhiệm Thiên Chúa tỏ hiện qua Chúa Giêsu Kitô là một mầu nhiệm không chỉ mang tính lịch sử hay thần học mà còn là một sự kiện mang lại ánh sáng cho tất cả các nền văn hóa, để mỗi tộc người có thể nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống của mình. Chúa Giêsu không chỉ đến với những người Do Thái hay những tộc người đã có truyền thống Kitô giáo, nhưng Ngài đến để gặp gỡ tất cả các tộc người, để mạc khải sự thật và ân sủng của Thiên Chúa cho mọi người, trong mọi nền văn hóa.
Khi Ngôi Lời trở nên người phàm, Ngài không chỉ đến để giải thích về Thiên Chúa, nhưng Ngài là chính Thiên Chúa ở giữa loài người. “Ngôi Lời là ánh sáng cho nhân loại, và ánh sáng này chiếu soi trong bóng tối, và bóng tối không thể diệt được ánh sáng” (Ga 1,5). Điều này mang một ý nghĩa rất sâu sắc: Sự hiện diện của Chúa Giêsu trong thế giới không chỉ là một sự kiện thần học, mà là một nguồn sáng chiếu rọi vào những bóng tối trong tâm hồn con người, những bóng tối của sự vô minh, của đau khổ, và của tội lỗi.
Với Kòn Cau và các tộc người khác, ánh sáng này có thể hiểu như một sự soi sáng về những giá trị đích thực trong đời sống. Trong những lúc tối tăm, khó khăn, khi con người cảm thấy lạc lõng, mệt mỏi, thì ánh sáng của Chúa Giêsu đến để làm mới lại niềm tin, hy vọng và hướng đi. Ánh sáng này không chỉ là sự hiểu biết về Thiên Chúa, mà còn là sự hiện diện đầy yêu thương và sự tha thứ của Ngài trong cuộc sống hằng ngày.
Đối với các tín hữu, ánh sáng của Chúa Giêsu chính là sự sống vĩnh cửu mà Ngài mang đến cho nhân loại. Sự sống này không chỉ là sự sống vật lý mà là sự sống thiêng liêng, một sự sống đầy tràn ân sủng, một sự sống được tái sinh qua đức tin vào Ngài. Điều này gắn liền với giáo huấn của Giáo hội về việc đón nhận sự sống mới trong Chúa Giêsu qua Bí tích Rửa Tội và việc sống theo lời Chúa.
Giáo hội luôn nhìn nhận rằng các nền văn hóa có thể giúp đỡ trong việc truyền tải và làm cho đức tin Kitô giáo trở nên sống động và phù hợp với đời sống của các tộc người. Giáo huấn của Giáo hội về việc đối thoại văn hóa không phải là sự thay đổi đức tin, mà là sự tiếp nhận và giao thoa giữa đức tin và các giá trị văn hóa của từng tộc người.
Cộng đồng Kòn Cau, như nhiều tộc người khác, có những giá trị sâu sắc về gia đình, cộng đồng, sự hiếu khách và lòng tôn kính đối với thiên nhiên. Giáo hội không kêu gọi họ từ bỏ những giá trị này, mà còn khuyến khích họ nhận ra rằng những giá trị này có thể được hoàn thiện và thăng hoa qua đức tin vào Chúa Giêsu Kitô. Những lễ hội truyền thống, những điệu múa, những âm thanh của cồng chiêng, có thể trở thành những cơ hội để Kòn Cau cảm nhận sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống của họ.
Trong sách Tin Mừng Mátthêu, chúng ta thấy một lời tiên báo quan trọng: “Này, trinh nữ sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và người ta sẽ gọi tên con trẻ là Emmanuel, nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta” (Mt 1,23). Mầu nhiệm này không chỉ là một sự kiện lịch sử khi Chúa Giêsu sinh ra trong máng cỏ ở Belem, mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gần gũi của Thiên Chúa với loài người.
Chúa Giêsu đến trong thế giới này không phải từ xa xôi, nhưng là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta.” Ngài là Đấng Emmanuel, mang sự hiện diện thần thánh của Thiên Chúa trong cuộc sống thường nhật của chúng ta. Khi Ngài mặc lấy thân phận con người, Ngài không chỉ đến để ban ơn cứu độ cho một dân tộc hay một nhóm người đặc biệt, nhưng là cho toàn thể nhân loại, cho tất cả những ai đón nhận Ngài. Ngài đến không chỉ để cư ngụ trong những nơi cao sang, mà trong chính những ngôi nhà đơn sơ, những thôn làng nghèo khó, trong những tâm hồn biết đón nhận sự hiện diện của Ngài.
Chúa Giêsu là một chứng nhân sống động của Thiên Chúa, là hình ảnh cụ thể của Thiên Chúa vô hình. Thiên Chúa không còn là một khái niệm xa vời, mà là một Đấng gần gũi, yêu thương, và luôn sẵn sàng chia sẻ mọi nỗi đau, khổ cực của con người. Ngài đến để ở cùng chúng ta, để chữa lành, để dạy dỗ và cứu độ chúng ta.
Chúa Giêsu là ánh sáng tỏ lối cho nhân loại, giúp chúng ta nhận ra Thiên Chúa là ai. Trong Tin Mừng theo Thánh Gioan, Chúa Giêsu nói: “Ai thấy Ta là thấy Cha” (Ga 14,9). Sự hiện diện của Chúa Giêsu trong thế giới này là sự mặc khải tối hậu về Thiên Chúa. Ngài không chỉ nói về Thiên Chúa, mà chính Ngài là Thiên Chúa hiện diện trong thân xác con người.
Thiên Chúa là Đấng vô hình, là Đấng siêu việt, không thể hiểu thấu bằng trí óc con người. Tuy nhiên, qua Chúa Giêsu, Ngài đã tự mình tỏ ra và làm cho chúng ta có thể hiểu biết được về tình yêu vô biên của Ngài. Sự hiền lành, lòng thương xót, sự tha thứ của Chúa Giêsu chính là những đặc tính nổi bật của Thiên Chúa mà chúng ta có thể nhận biết.
Hơn nữa, Chúa Giêsu là sự thật vĩ đại về sự cứu độ của Thiên Chúa. Ngài là Con Một của Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể mở ra con đường cứu độ cho nhân loại. Không ai có thể đến với Chúa Cha mà không qua Ngài (x. Ga 14,6). Sự sống đời đời mà Thiên Chúa muốn ban tặng cho chúng ta chỉ có thể nhận được qua đức tin vào Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã đến trong thế gian này để khai mở con đường về với Thiên Chúa.
Chúa Giêsu không chỉ là sự mặc khải của Thiên Chúa, mà Ngài cũng là sự mặc khải của con người đích thực. Trong Ngài, chúng ta thấy được hình ảnh hoàn hảo của con người mà Thiên Chúa đã tạo dựng. Ngài là mẫu gương hoàn hảo về cách sống yêu thương, phục vụ, và hy sinh.
Khi Chúa Giêsu sống giữa nhân loại, Ngài không đến để được phục vụ, mà để phục vụ (x. Mt 20,28). Ngài sống một đời sống đơn sơ, khiêm nhường và đầy tình thương yêu đối với mọi người, đặc biệt là những người nghèo khổ, tội lỗi, và bị xã hội bỏ rơi. Trong Ngài, chúng ta nhận ra rằng con người không chỉ là những cá thể riêng lẻ, mà là những người được mời gọi sống trong tình yêu thương và hiệp nhất, để cùng nhau xây dựng một cộng đồng hòa bình và công lý.
Chúa Giêsu cũng là sự thật về nhân phẩm của con người. Ngài cho chúng ta thấy rằng mỗi con người đều mang trong mình giá trị bất khả xâm phạm, vì mỗi người đều được Thiên Chúa tạo dựng theo hình ảnh Ngài. Những ai tin vào Ngài, họ sẽ không còn sống trong bóng tối của sự nghi ngờ và tội lỗi, mà sẽ được mời gọi trở nên những con người mới, sống trong ánh sáng của tình yêu Thiên Chúa.
Khi Ngôi Lời trở thành người phàm, Ngài không chỉ đến để cứu rỗi con người, mà còn để cứu vớt toàn vũ trụ. Vũ trụ mà Thiên Chúa đã tạo dựng là một dấu chỉ về tình yêu và quyền năng vô biên của Ngài. Tuy nhiên, vì tội lỗi của con người, vũ trụ này đã bị rối loạn và biến dạng. Nhưng qua Chúa Giêsu, vũ trụ được tái tạo và được giao lại cho con người như một nơi để sống và vinh danh Thiên Chúa.
Trong Thư gửi Tín hữu Cô-lô-sê, Thánh Phaolô viết: “Vì trong Ngài, mọi sự đều được tạo thành, trên trời dưới đất, hữu hình vô hình… mọi sự đều được tạo thành nhờ Ngài và vì Ngài” (Col 1,16). Chúa Giêsu là Đấng mà qua Ngài, mọi sự trong vũ trụ này có ý nghĩa và được kết nối. Chính trong Ngài, vũ trụ tìm lại được trật tự và sự hài hòa ban đầu mà Thiên Chúa đã tạo dựng.
Chúa Giêsu nhấn mạnh rằng sự sống đời đời bắt đầu từ việc nhận biết Thiên Chúa là Cha. Thiên Chúa không phải là một khái niệm mơ hồ, một đấng quyền lực xa vời, mà Ngài là Cha yêu thương, là Đấng sáng tạo vạn vật và là Đấng duy nhất trong toàn bộ vũ trụ này. Việc nhận biết Thiên Chúa là Cha chính là chìa khóa để mở ra cánh cửa ơn cứu độ.
Khi Chúa Giêsu cầu nguyện với Chúa Cha trong bài cầu nguyện thánh hiến (x. Ga 17), Ngài khẳng định rằng sự sống đời đời là kết quả của mối tương quan thân thiết giữa con người và Thiên Chúa, mối tương quan cha-con. Chúa Giêsu đến để làm cho chúng ta nhận biết Chúa Cha, không phải chỉ là một lý thuyết hay học thuyết, mà là một mối tương quan sống động, gần gũi và đầy tình yêu. Ngài mời gọi chúng ta bước vào sự sống đời đời qua việc nhận biết và sống trong tình yêu của Chúa Cha, Đấng đã tạo dựng chúng ta và yêu thương chúng ta đến mức ban Con Một của Ngài cho chúng ta.
Chúa Giêsu cho chúng ta biết rằng sự sống đời đời cũng bắt nguồn từ việc nhận biết Ngài là Đấng Kitô, Đấng được Thiên Chúa sai đến. Ngài không chỉ là một người thầy, một tiên tri hay một vị lãnh đạo tôn giáo; Ngài là Đấng Kitô, Đấng Mêsia, Đấng Cứu Thế mà mọi lời tiên tri trong Cựu Ước đã ám chỉ và mong đợi. Ngài là Con Thiên Chúa, Đấng duy nhất có thể thực hiện công trình cứu độ cho nhân loại.
Việc nhận biết Chúa Giêsu là Đấng Kitô không chỉ là tin vào sự kiện Ngài là Đấng Cứu Thế, mà còn là tin vào mầu nhiệm lớn lao mà Ngài thực hiện qua cái chết và sự phục sinh của mình. Chúa Giêsu là Đấng đã đến để mang lại sự tha thứ cho nhân loại, để giải thoát con người khỏi tội lỗi và cái chết, và để mở ra con đường dẫn đến sự sống đời đời. Sự nhận biết này không chỉ là một sự hiểu biết trí tuệ, mà là một sự tin tưởng sâu xa và một sự đón nhận Ngài vào cuộc sống của mình. Khi nhận biết Chúa Giêsu là Đấng Kitô, chúng ta không chỉ nhìn nhận Ngài là Đấng Cứu Thế mà còn sống theo những lời Ngài dạy và theo gương Ngài để xây dựng một cuộc sống yêu thương, công bằng và bác ái.
Sự sống đời đời mà Chúa Giêsu nói đến không phải là một sự sống vô tận, tồn tại mãi mãi mà không có ý nghĩa. Nó là một sự sống trọn vẹn, một sự sống trong mối tương quan yêu thương và hiệp nhất với Thiên Chúa. Khi nhận biết Thiên Chúa là Cha và Chúa Giêsu là Đấng Kitô, chúng ta không chỉ tin vào một lý thuyết tôn giáo, mà chúng ta được mời gọi sống trong sự kết hợp mật thiết với Thiên Chúa. Chúa Giêsu đến để cho chúng ta sự sống trọn vẹn, sự sống mà không gì có thể tách chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa.
Sự sống đời đời là một sự sống ngay từ bây giờ, trong khi chúng ta còn sống trên trái đất này. Nó là sự sống của tình yêu, sự bình an và niềm hy vọng, một sự sống không bị ràng buộc bởi tội lỗi và cái chết. Sự sống đời đời mà Chúa Giêsu ban cho chúng ta là một cuộc sống đầy ơn Chúa, nơi mà chúng ta có thể sống theo sự thật, sống trong ánh sáng của Thiên Chúa, và sống để làm chứng cho tình yêu và sự cứu độ của Ngài trong thế giới này.
Trong hành trình truyền giáo, Giáo hội mời gọi chúng ta giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp của văn hóa tộc người, đồng thời mời gọi họ đón nhận ánh sáng của Chúa Giêsu, để qua đó, các giá trị văn hóa trở thành những phương tiện để tôn vinh Thiên Chúa và phục vụ sự sống của cộng đồng.
Sự tỏ hiện của Thiên Chúa qua Chúa Giêsu Kitô không chỉ là một sự kiện trong quá khứ, mà là một mầu nhiệm vẫn tiếp tục diễn ra trong đời sống của chúng ta hôm nay. Chúa Giêsu là ánh sáng chiếu soi trong bóng tối, là sự sống mới mà Thiên Chúa ban tặng cho tất cả mọi người, bất kể họ thuộc tộc người nào. Cộng đồng Kòn Cau, cũng như tất cả các tộc người khác, được mời gọi nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc sống, và qua đức tin vào Chúa Giêsu, họ sẽ nhận được sự sống và ánh sáng mà Ngài mang đến.
Chúng ta, những người Kitô hữu, được mời gọi sống đức tin không chỉ trong lời nói, mà còn trong hành động, trong mối tương quan với cộng đồng và với Thiên Chúa. Hãy để ánh sáng của Chúa Giêsu chiếu soi trong cuộc đời chúng ta và trong mỗi nền văn hóa, để tất cả mọi người nhận ra Thiên Chúa là Đấng yêu thương và cứu độ.
Xin Chúa Giêsu là ánh sáng của thế gian, dẫn dắt chúng ta bước đi trong ánh sáng của Ngài. Amen.