Chuyện tình Dung Lang – Truyện cổ K’Ho

K’ DÙNG MƠ KA LÀNG

Poan nă cău ơm tiar rêp tơ tờm kơrla; jơh bol khai sơnđan: k’Iŭt, k’ Set, k’ Dùng lồc gen k’ Dan, ngai gen bol khai lòt tiar rêp tơ tờm kơrla làng geh sùng yoas mús mìr. Dul nă k’ Dùng tiar; k’ Dan suh sơnuh, K’Iŭt tồl lồc gen k’ Set bơ̆ dà. Măt tơngai mờr căh jơla rau. Bemơ, geh dul nơm Ntờp par lồc gen rơ̆p tơ tờm kơrla bol khai ơm tiar. Ntờp gen nrau mơ lah bè đo: kŭt ku-ku ku kuh! kŭt ku-ku ku kuh! Khŭt long khŭt k’Dùng mơ sŭh. Khŭt lŏng khŭt k’Dùng mơ tiar. K’Dùng tiar pềs be nha lôlà, K’Dùng tiar tà bê nha lôlơ̆, pơrlơ̆ măt K’Dùng sền cồng kơrla Jơh bol khai nrơ̆t lồc bề gen lah: ñchi gơlơh ntờp gen nrau lồc gen lah sùm K’Dùng tiar pềs tiar tà bè gen, ơ bol oh mi? Lồc klo jơnau gen, k’Dùng sồr K’ Dan rê ai sơna tam hìu làng pañ Ntợp K’Dăn lùp; Tăm lơi prăp sơna? Añ ờ gŏ gitK’Dùng lah tai: mê rê ai sơna añ ơn tô đam lồc gen kam tô bồ mơpồng.

Bĕ mơ K’ Dăn rê, ai sơna; tŭs tam hìu khai lùp me bàp; ơ me ờ bàp, tam lơi K’Dùng lời sơna? añ gŏ git Me bàp wơl đơs;“ ñchigơlơh mê ai sơna? Căc mê pañ kòn cău đau. Jơnau gen ờ gŏ di, lơi lăh dồs ha wăi K’Dăn khai taih wơl đơs:” ờ gŏ luĭ bol hi pañ kòn cău; bol hi pañ Ntờp ơm nrau tô cồng kơrla tăm brê bol hi tiar gen Me bàp ai khai in cèng sơna. Bè hơ̆ bol khai ai sơna lồc gen lòt tam pah khi tiar, Ntờp nrau sùm gơ nrau sùm bè bơh gơ lah bơh lài nti. Lài K’sèt ai sơna lồc gen mong pañ; mơ bol khai ờ gŏ ai pañ gờñ. Bol khai kơlôâi; Ntờp gen căk Yàng dê, ờ bêgit he lài răc lă Yàng; bơh ngkời pañ di gơ Bĕ hơ̆ K’Set răc Yàng lồc gen lah: ơ kơrlô ma ma, ơ kơrla ma kiău! Sềm pơrlăc pơrliău, ơm ai tơ gùl! Lời añ in pañ Ntờp crih Ntờp orai añ jê. Ntờp tam brê rê ơm tơ cồng kơrla bol khai tiar do. Ntờp tai ờ gŏ nrau tai mơ lah:“ khŭt lơng khut K’Dung mơ sŭh, khŭt lơ̆ng khut K’Dung mơ tiar K’Dùng tiar pès bê nha lôlà, K’Dùng tiar tà bê nha lôơ̆; K’Dùng tiar tồng sơnbồc tiang đe; ntờp tam brê rê bau mơ K’Dùng Bol khai nrơ̆t kơyoa Ntờp gen lah dùl jơnau mơ kai tai, Ntờp gen kờñ rê bau mơ K’Dùng. 

Ñchi gơlơh Ntờp gen kờñ rê bau mơ K’Dùng, pañ lă ờ Set! Bemơ K’Set pañ ơ gŏ di; păñ dùl dơ̆ tai; ờ gŏ di sơl; Ntờp nrau sùm sùm be gơ đơs bơh lài K’Iut dăn pañ khai ăt sơna lồc gen răc sum Yàng ndrờm cau lài sơl. Lồc răc, khai pañ krung ờ di sơl. K’Dan tai khai ai sơna lồc gen răc ndrờm be cau lài sơl, lồc gen pañ Ntờp; ờ gŏ di, gơ ơm nrau lơngăp lơngai ơ đang cồng kơrla. Dŭt ndơl, K’Dùng dăn pañ khai tai. Bemơ, khai răc; ơ kơrlô ma ma, ơ kơrla ma kiau, sềm pơrliăc pơrliau; ơm ai tơ gùl; añ pañ Ntờp crih Ntợp cràih añ jê. Añ pañ Ntờp kờñ gơboh, añ pañ Ntờp gơboh añ jê. Khai ai sơna lồc gen pañ, bemơ kam khai pañ trơ̆s ndul mơ đar Ntờp, lồc gen Ntờp gơ dùh tơm cồng kơrla. Bemơ Khai mut ai, jê ngăn khai wơl rŭc. K’Dăn tai krung mut ai ya. Mờr tus tơ Ntờp, kơrla rềt, khai wơl rŭc sơl. K’Set tai mŭt ai; khai răc Yàng tai be lài, bemơ khai ai Ntờp. K’Iut tai. Khai kờñ kup ròng ntờp, khai dăn mơ K’Dùng. K’Dùng gŏ bài ai; khai krung kờñ ròng sơl. K’Iut dăn sùm dăn sùm tam gơl ma iar ma sŭ krung K’Dung ờ ai sơl . K’Dùng cèng ròng. Trồ neh mho, khai rê tam hìu sơnđio me bàp khai in git Ntờp gen. Khai ơn sùm tam bài lồc gen ai phe kòi Ntờp in sa. Tam tŭ ngai, bol khai lòt mus mìr, sùm sùm be gen, tus jơh mus mìr bol khai. Aêpbơlăh tam bàr pe kơnhai khai ròng Ntờp, bemơ, tam tŭ bol khai jơh tam brê, ntờp lik bơdìh, hồ ào; Ntờp gơs cau ùr niăm ngăn. Tŭ gen, Ntờp hòi cau dong kờl gơ jềng rà ngăn; să tờm Ntờp gen lòt um dà, jơh cau ndai gen lòt lơh broă, bà jòi lòng, bà lơh rơhàng, bà siam sur, bà sài iar, bà piah kòi, ùr Ntờp gen rê bơh dà, krung piăh kòi sơl. Trồ mờr mho rau, mờõr cau rê bơh mìr, bol gen gŏ jơh. Ntờp tăi, gơ ăi ào Ntờp, soh, lồc gen wơl mŭt tai ơm sùm tam bài. Tăm tŭ K’Dùng mơ K’Dan rê bơh mìr, bol khai gŏ rà ngan bol lơh broă bol khai in; lòng neh geh, rơpu neh tơmŭt, lồc den broă ndai neh jơh lơm. Bol khai nrơ̆t; ờ gŏ git cau lơi lơh broă bol khai in tam ngai gen.

 Bê ngai hìng tai, kung be gen sơl. Ngai gen, tŭ bàr nă cau prum lòt bro (tăc) ồi ào tăm bòn gen, bol khai gŏ ùr Ntờp gen. Bol khai ơm krău tơ kơlik hìu, bol cau prum hòi sồr blơi ồi ào; ùr Ntờp gen wơl đơs mơ cau tăc ồi ào:“ añ ờ geh phan blơi wai Cau prum wơl lah khai in: sur iar ai rà ngăn, lồc gen rơpu kơnrồ geh rà ngăn sơl khai đơs: ờ, jơ jơnau gen, phan bau añ jê! Khai neh lòt tùc tăm mìr Uør Ntờp gen sồr cau Prum lòt rò bau khai K’ Dùng tam mìr, tam tŭ tŭs rau tam mìr, bol khai hòi bơh ngài lồc gen lah: ơ Dùng, mê rê lă, ai sur, iăr, blơi ồi ào: bau mê lah nti K’Dùng wơl đơs:“ añ ờ gŏ hềt geh bau wai! Añ ơm gam dùl nă, ờ gŏ geh bau Cau Prum tai lah khai in: ngan, mê lah ĭh! Căk bol mê pơrlồm añ Bol cau Prum ờ đơs blăc K’Dùng, jơh bol khai jà tam koet tê, lòc gen tam đoàn: dilah pha mê, bol mê kŭp jơh bar sah ôi ào do. Dilah pha añ, mê ai añ in dùl nơm rơpu dam dờng mơ añ cup jơh sur, iar mê geh Bol cău prum gen lah: ngăn ngăn, rê lă sền tam hìu Bol khai rê gơn ngan, tŭs rau tăm hìu. Ntờp lồc gen jơh cau roh, gŏ tai jơh. bàr nă cau Prum gen K’Dùng kŭp jơh bàr sah ồi ào cau prum dê; bemơ, cau prum gen rê sah gời, ờ gŏ geh ồi ào tăc tai. K’Dùng tai, khai git rau bơh bơr cau Prum yal lồc gen bơh mat tờm khai gŏ, khai git cau lơi lơh broă bol khai in. Khai kơlôi lời ơm kriău tam hìu, kờñ gŏ ñchi gơjêng Ntờp gen. Ntờp, gơ ơm sùm tam bài, jơgloh, gơ sa; dilah gơ dăn bic, gơ bic. Mang gen, K’Dùng gơ lơh kòp noăt ngăn; drim gen ờ gŏ lòt mìr: bic sùm tơ ồs lồc gen rơnđơh sùm tus tơ ngai. Tăm cahjơla măt tơngai, bemơ Ntờp lik bơh tam wàng, hồ ào Ntờp, băê bơh tiah ồi ào rềp tề chơldŭ K’Dùng bic kòp. K’Dùng ờ gŏ bơnañ đơs, ơm ơm sùm, mìng rơnđơh kòp mơ. Lồc gen Ntờp ơn ào, ai phan lòt um dà lồc gen hòi jơh cau dong kờl lòt lơh broă be ờs ngai lài: Tam tŭ Ntờp lòt um, K’Dùng lik lồc gen ai ào Ntờp dê, ơn tam ồs; bemơ ồs sa jơh. Ntờp lồc gen rê bơh um, ờ gŏ mŭt tai tam hìu; khai ơm sùm bơrdih, sền cau lơh broă lồc gen piah kòi. Trồ mờr mho rau. Ntờp sồr jơh cau dong kờl rê bơh lơh broă lồc gen tơnroh bol gen. Jơh rau roh bol cau lơh broă, Ntờp mŭt tam hìu, ai ào trơnò Ntờp; ào gen roh, ờ gŏ git jòi.

K’Dùng khai bic, rơnđơh kòp sùm tơm bềl; bòl ngăn rau, Ntờp jòi sùm lồc gen lùp K’Dùng:“ mê gŏ, lah ờ gŏ, ào añ ơn tơ bơntiă do ơ Dùng?” K’Dùng đơs mơ rơnđơh kòp sùm:” añ ờ git ai dê, ờ; añ bic kòp sùm sùm, ờ gŏ chài añ guh Ntờp lùp sùm lùp sùm tus tơ khai khoai K’Dùng, lời yal khai in ào trơnò Ntờp. K’Dùng krung ơ yal sơl, kơyoa ào Ntờp neh khai gŭc tàm ồs rau; ờ gŏ chài yal Ntờp in tai. Ntờp dăn sùm dăn sùm; gen dờng, K’Dùng dăn bau mơ Ntờp; dilah ai bau mơ añ, sòng añ ai, ai in ồi ào ai soh. Bê mho hoă, hòi jơh ală cau: ruh-lŏ me bàp, gơp bơtiàn oh mi lồc gen cau ndai tai. Mang gen, ai sur, iar, trơnờm tam bau. Tŭ lồc tam bau rau, bol khai ơm tam hìu tus phàm ngai: kơyoa pa bau, wèr lòt tam brê bài hìng-nau ờ gŏ tam lời tai. Gen tàng bol khai ơm sùm sùm tam hìu tus phàm ngai. Lồc phàm ngai rau ơm tam hìu, K’Dùng lam lòt tam mìr, tùc kòi, jì nhơ̆t, lồc gen khiă sềm răc sa kòi. Aêpbơlah tam poan prăm kơnhai lồc bau, ùr Ntờp geh bun; gen tàøng, kơnjơ̆ bun mờr deh, bol khai bic sùm tam mìr. Be drim hìng, bol khai ơm sền sai tơ đang rơ̆ng, cau ùr gen sai oă ngăn. K’Làng koh sŏ K’Dùng in, kơyoa khai ờ gŏ chài kup sai; gen, khai trơđùh sùm rơsi tam tiah bơh tồ đang rơ̆ng. K’ Dùng mù, ai sùm tus tơ poh phàm dơ̆. K’Dùng ờ gŏ jai mù ai sùm rơsi; khai gơjrăñ dồ ềt, pờng rơsi tề bồ K’Làng dê. K’Làng tai khai bassìl basso ngăn lồc gen khai lah K’Dùng in ñchi gơlơh me pờng añ mơ rơsi? Căk mê ờ bài bau tai mơ añ! Gen tàng mê gơjrañ ngăn mơ añ! ding hơ̆ do, añ rê rau mơ me bàp tờm añ Bemơ, ùr Ntờp rê ngăn, ờ gŏ git tai. K’Dùng ñim sùm ñim sùm, sơnơng bău khai neh rê rau; tăm brê pơ khai rê? Ơø gŏ git! K’Dùng ñim sùm ñim sùm, cơnơng bău khai, ờ gŏ luĭ khai sa piăng, gơjềng rơgai ngan.

Ăpbơlăh tam pe poan ngai bơh ngkời, K’Iŭt mơ K’Set lòt jòi biăp crĕ tam trơnau, rềp tơ krông dờng ngăn, rềp tơ brê bàr nă bol khai lòt jòi biăp sa. K’Iŭt mơ K’Set geh pic biăp crĕ, bol khai ơm rơlô glar, K’Iŭt jê gơdăn è; gen tàøng, khai lòt è rềp tơ tờm jrê. K’Làng ơm deh tề đang jrê. K’Iŭt nggui è tơ gen. Bemơ K’Iut klo cau đơs bơ tô đang jrê, ma lah khai in: “cau hơ̆ taih, bañ jă è oh è kòn añ, ơ cau hơ̆! Guh lă tô đăng, băñ ơm tơm đơm K’Iŭt klo jơnau đơs gen, khai rơngòt ngăn, khai tồn lah cà-kơh khai dô ngăn, ờ kah jùt è tơn. K’Iút ai yoas, jùt è; yoas gen tah trơè, khai jê ngăn lồc gen gơtuh mhàm rà ngăn sơl khai jà K’Set dô tus tam hìu. Bol khai jơh bàr nă rơngòt ngăn, dô sùm dô sùm tus tam hìu, rê yal K’Dùng in! Ơ Dùng bau mê, abơgit, gơbàn deh tơ tờm jrê dờng. Tam tŭ añ nggui è, geh cau đơs añ in bơh đang mê- mê, căk bau mê mơ rau klo nđàl, ờ geh cau ndai. Bol hi tồn lah cà kơh rơ-ngòt ngăn, dô sùm tus tam hiu Bemơ, K’Dùng jà K’Iút lòt bal lời gít brê gen. K’Iút wơl đơs:“ ờ gơ hoang mê jà añ, jăt lă tềl mhàm añ jùt è ma yoas, añ sồt rà ngăn gơ tŭh mhàm sùm tus tam hìu Bemơ, k’ Dùng lòt jăt tềl mhàm K’ Iut dê, tus dơ đờm jrê K’ Làng ơm deh. Tus tam gen, khai ơm bal dùl êt. Bemơ ùr Ntờp gen lah khai in: ñcau ơm hơ̆, guh lă tô đang, bañ jă è oh è kòn añ tam gen. K’ Dùng guh tồ đang lồc gen bàn K’Làng, kòn neh deh rau, kòn khai deh gen la jềng kòn klau. Tam tŭ K’ Dùng bàn rau Ka Làng tam gen, bemơ Ka Làng ai kòn dờn K’ Dùng in mơ đơs: do rau kòn mê, añ rê rau dơ me bàp añ tờm, añ ờ gŏ bau tai mơ mê ơ! Hơ mơ, ùr ntờp gen rê mhar mơ, ùr ntờp pơ yoa dà toh khai dơ tờm jrê, tờm chir, tờm nră, lồc gen prap chi geh dà toh. Khai rê tus tam bòn tờm me bàp khai. K’ Dùng tai, khai ăt sum kòn, mă dơ ngkời, lồc gen jăt Ka Làng lời dờp wơl kòn Ka Làng in. Khai ngòt chơt kòn bơh ờ geh dà toh pô. Khai jăt sùm tềl Ka Làng rê. K’ Dùng jăt ngăn tus tam bòn tờm me bàp Ka Làng dê.

Tam tŭ tus tơm bòn gen, khai tìp dùl nă cau ùr lòt bơ̆ dà, khai lùp: ai ờ gŏ Ka Làng rê tam bòn do? Cau ùr gen hơ: ne khai ơm tam hìu me bàp khai tờm, cau ùr gen khai gơs cau kòn Bơtau dờng ngăn. Hìu khai pas bơna ngăn. Gen tàng, K’Dùng lùp tai cau ùr gen: dul êt tai, khai tus? Cau ùr gen hơ: khai tus, cah jơla khai lòt um dà mồng do sơl, bal mơ cau dong kờl khai rà ngăn. K’ Dùng kơlôi sơl, mbe lơh tang tàøng ai kòn Ka Làng in. khai ngòt bassìl basso, kơyoa khai git khai hơ lah kòn cau kuang bơtau dê, mơ pas bơna ngăn, mbe lơh? K’ Dùng bơto kòn klau khai in, kơyoa kòn klau Ka Làng khai mă sùm tê ngkời. Khai đơs kòn klau gen in: mê ơm tê do rềp dà mồng do, tam tŭ tus me mê tus lòt um, gŏ khai mê ntoat mơ gờñ tus hơ khai, lồc gen añ, añ wơl rê dơ hìu añ, kơyoa khai ờ gŏ bài bau mơ añ tai, gen tàng añ bassìl basso ngăn, añ dờp mê dơ me mê lồc gen añ rê. Kòn klau khai dờn ngăn be bàp khai bơto. Dùl êt tai K’ Dùng lòt rềp dơ dà Ka Làng jo lòt um. Tŭ măt tơngai cahjơla, Ka Làng tus lòt um mơ cau dong broă khai dê. khai gơcrà mơ hàng niăm ngăn. Tus tê dà mồng, Ka Làng hồ ồi ào làng um, lồc bè hơ̆ khai mù um tam dà. Apbelah um dùl êt, kòn klau khai tus bơh tiah bàp khai ơm, toat hơ mè mơ đơs: ờ mè añ rê ơm mơ ai, bàp ờ bài ròng añ, khai sồr añ rê ơm mơ ai. Dùl êt bơh gen, K’ Dùng tus bơh brê khai ơm kriău, lồc gen đơs mơ Ka Làng: gen rau kòn ai neh añ dờp yơ Làng! Kơyoa ai ờ gŏ bài bau ma añ, añ rê. Bơh hơ̆ añ bassìl basso ngăn. Tơgen, khai tơngac bơr lồi dut: Ngac ai yơ Làng! Añ rê! Lồc gen K’ Dùng đơs mơ kòn klau khai in tai: ờ kòn añ ngac mê yơ, añ kờñ ngăn mê mơ añ geh dà toh tơnpô! K’ Dùng ñìm njài rê njài dơ hìu tờm. Khai kơlôi sùm kòn khai mơ pơùr khai sơl, kơyoa pơùr ờ bài bau tai mơ khai.